Een kleine historiek

Vzw Cosmos werd opgericht begin 1998 als reactie op de rellen die Kuregem enkele maanden eerder in de ban hielden. Jongeren gaven toen op een gewelddadige manier uiting aan hun ongenoegen en jarenlange opgekropte frustratie over een gebrek aan toekomstperspectief. Er gingen toen stemmen op om harder op te treden tegen de oproerkraaiers. Een tegenbeweging zag echter geen heil in repressie en vond dat de oplossing lag in een samenwerking met de wijk en de relschoppers. Het waren buurtbewoners zelf die het initiatief namen voor de oprichting van het dienstencentrum. Tegelijkertijd met de oprichting van andere sociaal culturele organisaties (jeugdwerking Alhambra, Maks vzw, Samenlevingsopbouwwerk Brussel) wou ook Cosmos vzw, beleidsverantwoordelijken en andere actoren oproepen om eindelijk werk te maken van een beleid dat zoekt naar oplossingen voor de achterstellingsfactoren waarmee een wijk als Kuregem geconfronteerd werd.

De initiatiefnemers van vzw Cosmos waren mensen actief in de Nederlandstalige parochiegemeenschap. Het eerste publiek bestond uit de mensen van de plaatselijke seniorenclub 3 x 20. De eerste statuten van vzw Cosmos als pluralistische organisatie verschenen op 05/03/1998 in het Belgisch Staatsblad met identificatienummer 4417/98. Er verschenen inhoudelijke wijzigingen op 31/10/2005, 22/04/2008 en 07 september 2015 (neergelegd op 06/04/2016).

De erkenning als Lokaal Dienstencentrum volgde in 1998 en er werd een halftijdse centrumleider aangeworven. Daar waar andere lokale dienstencentra, die eerder werden opgericht, een beroep konden doen op verschillende geco-medewerkers, waren er geen meer beschikbaar voor Cosmos. Via vzw Eva verkreeg vzw Cosmos in 1999 een erkenning als sociaal economieproject en werden er 5 DSP-contracten en 1 omkaderingsgeco ter beschikking gesteld. Deze groep van medewerkers werd later aangevuld met enkele Art. 60 contracten. Einde 2007 werd vzw Cosmos ook erkend als Plaatselijk Initiatief voor de Ontwikkeling van de Werkgelegenheid (PIOW). Het sociaal-professioneel inschakelingstraject wordt vooral uitgewerkt rond een horecapoot en een poot infrastructuurbeheer.

De naam Cosmos verwijst naar de oude parochiezaal met de gelijknamige naam Cosmos. Tot op vandaag bevindt zich in deze parochiezaal het Lokaal Dienstencentrum Cosmos. Cosmos staat tevens voor het heelal, voor het alles en voor het iedereen. Dit is de boodschap die vzw Cosmos eveneens uitdraagt. Iedereen is welkom ongeacht zijn taal, zijn geloof, zijn afkomst of zijn seksuele oriëntatie.

De Kuregemwijk is een 19de eeuwse industriewijk met ook vandaag nog een grote bedrijvigheid in 3 sectoren (vlees, markt, textiel). De wijk ligt geprangd tussen het Westelijk Ringspoor - dat het Zuidstation verbindt met het Weststation - het kanaal Willebroek-Brussel-Charlerloi en de Kleine Ring. Een smalle strook aan het Zuidstation behoort tot de gemeente Sint-Gillis en een smalle strook langs het kanaal behoort tot de gemeente Sint-Jans-Molenbeek. Kuregem telt op een oppervlakte van 1,87km² meer dan 27.000 inwoners. Kuregem kent een rijke geschiedenis. Einde 19de eeuw zorgde de textiel- en de vleesindustrie voor heel wat welvaart. Het gemeentehuis van Anderlecht werd niet voor niets in Kuregem gebouwd. Het verval van de industrie na de 2de Wereldoorlog luidde het verval in van de wijk Kuregem. Kuregem werd en is tot op vandaag een transitwijk: Italianen, Spanjaarden, Maokkanen, Turken, Polen, Bulgaren, Roemenen, Centraal- en West-Afrikanen, Brazilianen, Chinezen en Syriërs. Pas de laatste jaren wordt er opnieuw sterk geïnvesteerd in de wijk. Aanleunend bij het hart van Brusselse Gewest heeft Kuregem de toekomst mee.

Op 22 maart 2012 startte vzw Cosmos een 2de Lokaal Dienstencentrum – Vives - in de wijk Marius Renard in Anderlecht. Een startsubsidie van de VGC zorgt ervoor dat de werking zeer snel uitgroeide tot een bijna volwaardig dienstencentrum. We maken er gebruik van de parochiale lokalen die eigendom zijn van de ‘Kerkfabriek de Heilige Geest’. Begin 2017 werd LDC Vives erkend als lokaal dienstencentrum door de Vlaamse Gemeenschap. Intussen draait de werking op volle toeren. Er worden nog steeds nieuwe gebruikers en nieuwe vrijwilligers bereikt.